Tutulan ang militarista at neoliberal na pagtugon sa krisis na bunga ng pagsabog ng bulkang Taal!
Ipanawagan ang maka-mamamayan at siyentipikong disaster response!
Pahayag ni Fernando “Ka Pando” Hicap
Tagapangulo ng PAMALAKAYA-Pilipinas at dating kinatawan ng Anakpawis Party-list
Sa Kilos-Protesta ng 33rd Anibersaryo ng Mendiola Massacre
Sa kasalukuyan, o 10 araw makalipas ng pagputok ng bulkang Taal noong Enero 12, ayon sa NDRMMC, umabot na sa 40,00- pamilya o 150,000 mamamayan ang mga nasa halos 500 na evacuation center. Ayon naman sa provincial government ng Batangas, halos 1 milyon na ang apektadong mamamayan, na 200,000 ang mga nasa evacuation center at 800,000 naman ang nagsanktwaryo sa kani-kanilang mga kamag-anak sa ibang lugar. Sa usapin pa lang ng kung ilan talaga ang apektado ng krisis na ito, hindi na magkaisa ang mga nasa gubyerno, kung kaya, makaapekto ito sa mismong mga dapat organisadong tugon para rito.
Sa simula pa lamang, ipinanawagan na ng Pamalakaya na suportahan ng gubyerno ang mga mangingisdang mawawalan ng kabuhayan mula sa lawa ng Taal at mga magsasaka sa mga kabukirang nakapaligid rito. Ngunit, ang ibinalita agad ng Department of Agriculture na sila ay magpapautang o hindi magbibigay ng kumpensasyon sa danyos sa sektor ng agrikultura. Makikita ring minamaliit ng DA ang danyos sa agrikultura, gayong pawang kabukiran at kabundukan ang lugar ng Taal volcano. Sa simula ay mahigit P70 milyon, na naging P577 milyon, hanggang sa pumalo ito sa P3 bilyon. Dapat nating bantayan ang pagmamaliit na ito sa danyos sa agrikultura, dahil umaalingasaw rito ang neoliberal na balangkas, para iligtas ang gubyerno sa paggastos para suportahan ang mga magsasaka.
Minaliit din ng NEDA ang danyos, na nagtayang aabot ito ng P7 bilyon ngunit hindi raw ito makakaapekto sa ekonomiya o sa GRDP ng Calabarzon. Sa mga pahayag pa lamang na ito, lumalabas na matigas ang puso ng mga nakaupo sa gubyerno. Hindi man lamang masapul na ang epektong ito ay mabigat sa mismong mamamayang apektado, lalo na sa mga pinakabulnerableng sektor na magsasaka, manggagawa at mangingisda. Sa kabila ng mga anunsyong ito, wala naman tayong narinig o nakitang hakbang para iahon ang mga mahihirap na pamilyang apektado sa araw-araw nilang buhay.
Sa lawa ng Taal, mahigit 12,000 na mangingisda ang agarang apektado, na karaniwang nagtatrabaho sa 6,000 na fish cages. Maliit na nga kita nila na P100 hanggang P160 kada araw, ay mawawala pa ngayon dahil sa kalagayan. Wala na silang panggastos, wala rin silang pagkain. Ang mga apektadong mangingisda sa Brgy. Alas-as at Pulang Bato nasa isla mismo ng bulkang Taal, ay nalubog na sa abo ang mga kabahayan. Ayon mismo sa datos ng gubyerno, 7 sa kada 10 mamamayan ng Batangas ay klasipikadong rural population. Ang populasyon ng Talisay, Agoncillo, Lemery, Mataas Na Kahoy, Alitagtag at Cuenca ay mahigit 80% na rural, habang kalahati naman sa Tanauan City. Kaya, walang kadudang duda, mayoryang mga magsasaka ang biktima ng krisis na ito, ngunit wala tayong nakikitang angkop na tugon mula sa Department of Agriculture para sila ay iahon sa miserableng kalagayan.
Ayon sa NDRMMC, umabot ng halos P27 milyon ang kabuuang halaga ng tugon ng DSWD, DOH, DepEd at mga LGU sa mga apektadong pamilya nitong Enero 21. Kung ito ay hahatiin sa lahat ng apektado, papatak itong P375 kada pamilya o P41 kada araw, kung ito ay para sa mga evacuees lamang, papatak na kulang P700 kada pamilya, o P76 kada araw. Sa halaga pa lamang ng tugon ng mga ahensya, para sa mga biktimang apektado, kitang kita na ang pagtitipid sa ayuda, kaya huwag tayong magtaka, kung bakit ang mga mamamayan ay gustong bumalik sa kanilang mga komunidad para maghanapbuhay. Ang pagtitipid na ito, ay walang iba kundi manipestasyon ng neoliberalismo, na kung saan ang pondo ng estado para sa social services ay pilit na binabarat, habang ang mga badyet sa militar, imprastruktura at iba pang proyektong dikta ng dayuhang monopolyo ay nag-uumapaw.
Bukod sa neoliberal, militarista ang tugon ng rehimeng Duterte sa krisis. Wala itong ibang bukambibig kundi “No Man’s Land,” “Lockdown,” checkpoint at bawal bumalik, pag-aresto at iba pang mga militaristang hakbang. Nauna na si Duterte sa basurang pahayag na iihian daw niya ang bulkang Taal, habang ang Calabarzon PNP Chief ay ihuhulog ang vice-mayor ng Talisay sa bulkan. Nauna nang ipinahayag ng Pamalakaya ang hindi pagtutol sa mga siyentipikong pahayag na nagtutulak para sa forced evacuation, ngunit, itinatambol natin ang pagsalo sa mga apektadong magsasaka at mga mangingisda na mawawalan ng kabuhayan.
Kaugnay rin dito ang pahayag ng DOH na huwag kainin ang isdang magmumula sa lawa ng Taal. Nauna na nating tinutulan ito at ipinanawagan ang siyentipikong pag-aaral bago ideklara itong mapanganib sa mamamayan. Lumabas na mali ang DOH, at ayon sa BFAR ay ligtas ito. Hanggang sa ngayon, hindi pa inaamin ng DOH ang kanilang kamalian na may epekto sa kabuhayan ng mga mangingisda at nanggatong pa sa pagtaas ng presyo ng tilapia na P20 kada kilo.
Kaya, nakita na natin sa mga balita, dahil sa neoliberal na balangkas ng pagtugon, natutulak ang mga mamamayan na bumalik dahil pinanghihinayangan nila ang kanilang kabuhayang hindi ginarantiya ng gubyerno. Kung ang mga danyos na ito ay ia-assess at igagarantiya at iko-compensate ang mga biktima, hindi na sana natin nakita ang kontradiksyong ito, at baka mismong mga mamamayan ang mag-evacuate sa mga pamilya nila dahil hindi na nila inaalala ang kinabukasan ng kanilang pamilya kahit masira ang kanilang kabuhayan. Ngunit ang naririnig pa rin natin sa gubyerno ay ang matatapang na pahayag ng “lock down,” habang walang pagkalinga sa mga apektado.
Pinapalala rin ng kalagayan ang magulong pagtugon ng rehimen. Makikita ito sa iba’t ibang tugon ng mga ahensya at walang sentralisadong pamumuno. Nauna na ang magkabanggang pahayag ng DOH at DA ukol sa kung ligtas kainin ang isda mula sa lawa. Nagpahayag din si DILG Secretary Aňo ng paghingi ng donasyon sa publiko, habang ang vice-chairperson for Disaster Response ng NDRMMC ay ang kalihim ng DSWD, na may mandato rito. Si DND Secretary Lorenzana na ayon sa batas ay syang puno ng NDRMMC ay ang pahayag lamang ay hindi pa nangangailangan ng tulong mula sa ibang bansa, gayong kakarampot ang tugon ng gubyerno at humihingi ng tulong ang mga biktima sa mga evacuation center. Magkakahiwalay din ang mga anunsyo ng Phivolcs, DA, DOH at iba pang ahensya. Pinakamalala rin ang hindi pagkakaunawan ng NDRMMC sa LDRRMC o mga LGU, na humantong pa sa mga banta. Ang lahat ng mga gawing ito ay pawang kapalpakan sa pamamahala at pamumuno, at ito ay responsibilidad mismo ni Pangulong Duterte.
Kaya, ang panawagan natin ay maka-mamamayan at siyentipikong pagtugon sa krisis na dulot ng bulkang Taal. Bayaran ang mga danyos nito sa mga pamilyang magsasaka, mangingisda at mamamayan! Sapat na pagkain at iba pang pangangailangan para sa mga biktima. Iwaksi ang neoliberal at militaristang tugon ng rehimeng Duterte! ###
